Hirsutizm, androjen adı verilen erkeklik seks hormonuna bağlı kıllanma artışı olarak açıklanabilir. Kıllanma artışı genelde üst dudak, çene, kulak, yanak, alt karın, sırt, göğüs ve üst kol ile uylukta meydana gelir.
Hirsutizm, genelde androjen hormonunun artışına bağlı olarak meydana gelmekle birlikte bazen de kıl köklerinin bu hormona olan duyarlılığının artışı sonucunda da meydana gelebilir.
→Hirsutizmin (kadınlarda aşırı tüylenme) sebebi nedir?
→Polikistik over sendromu, pkos, pcos, yumurtlama bozukluğunda tüylenme ve kısırlık olur mu?
PCO da tipik olarak Adet Düzensizlikleri , İnfertilite (Bebek sahibi olamama), şişmanlık ve hirsutizm gözlenir. Bu hastalığa böbrek üstü bezlerinden ve overlerden androjen salınımını arttıran hipotalamo-hipofizer hastalığın neden olduğu sanılmaktadır.
B) Androjen salgılayan over (yumurtalık) tümörleri genelde hızlı kıl büyümesine, adet görmemeye ve virilizasyona (memede küçülme, seste kalınlaşma, klitoriste büyüme, alında açılma gibi) neden olurlar. Bu tümörlerden en sık testosteron hormonu salgılanır.
C) Bazı enzim eksiklikleri ve böbrek üstü bezinden uygunsuz hormon salınımı da hirsutizme neden olabilir. Böbrek üstü bezlerinden en çok salgılanan androjen dihidroepiandrosteron-sülfattır.
D) Nadiren diğer bazı durumlarda da (hipotiroidi ve akromegali gibi) hirsutizm olabilir. Herhangi bir nedene bağlanamayan hirsutizm durumları da vardır.
→Hirsutizm (kadınlarda aşırı tüylenme) ve Hipertrikozis arasında ne fark vardır?
Hirsutizm, hipertrikozis denilen ve yer olarak normal, ancak miktar olarak artmış kıllanmadan ayrılmalıdır, çünkü tedavileri farklıdır.
→Kullanılan bazı ilaçlar hirsutizme (kadınlarda aşırı tüylenme) neden olabilir mi?
İlaçlardan fenitoin, minoksidil, diazoksit ; kıl büyümesine neden olabilirler. Penisilamin ve streptomisin de çocuklarda benzer etki gösterirler. Hekzakolorobenzen (mantar öldürücü) de kıllanmada artışa neden olur.
→Kadınlarda kıllanmada artışa (hirsutizm) neden olan başka hastalıklar var mıdır?
Porfiria, hipotiroidizm, dermatomiyozit, akromegali, Hurler hastalığı, Cornelia de Lange hastalığı kıllanmada artışa neden olabilir.
→Kadınlarda aşırı tüylenmede (hirsutizm) hangi laboratuvar testleri yapılır?
E2, FSH, LH, progesteron, testosteron, dihidroepiandrosteron-sülfat, andrptenodion, bir gecelik (overnight) deksametazon süpresyon testi, iki günlük düşük doz deksametazon süpresyon testi, androstenodiol glukuronid ölçümleri tanıda yardımcı olabilir. Ayrıca şüphelenilen hastalığa yönelik testler de gerekli olabilir.
→Kadınlarda aşırı tüylenme (hirsutizm) tedavisinde ne yapılır?
İlaç tedavisi Tedavide ilaç olarak doğum kontrol hapları, progestinler, spironolactone, simetidine, GnRH analogları, siproteron asetat kullanılabilir.
→Doğum kontrol hapları; rahim ve yumurtalık kanseri riskini azaltır mı?
Kozmetik Kozmetik olarak ağda, depilatörler, elektroliz, traş kullanılabilir.
Altta yatan bir hastalık saptanmışsa buna yönelik tedaviler daima önceliklidir.
Kadınlarda Aşırı Tüylenme (Hirsutizm): Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Kadınlarda aşırı tüylenme, tıp literatüründe hirsutizm olarak adlandırılan bir durumdur. Bu durum, kadın vücudunda normalden daha fazla ve kalın tüylerin çıkmasıyla karakterizedir. Genellikle yüz, göğüs, sırt, karın ve üst bacaklar gibi genellikle erkeklerde görülen vücut bölgelerinde aşırı tüylenme olabilir. Hirsutizm, kadınların görünümü üzerinde olumsuz bir etkisi olabilecek bir durumdur ve genellikle temel bir sağlık sorununun belirtisi olabilir. Bu yazıda, kadınlarda aşırı tüylenmenin nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri üzerine odaklanacağız.
1. Hirsutizmin Nedenleri:
a. Genetik Faktörler: Genetik yatkınlık, bir kadının vücudunda aşırı tüylenmeye neden olabilir. Ailenin geçmişinde benzer durumlar yaşanmışsa, bireyde hirsutizm riski artabilir.
b. Hormonal Değişiklikler: Hormonal dengesizlikler, özellikle androjen hormonlarının (erkek hormonları) artması, hirsutizme neden olabilir. Polikistik over sendromu (PCOS), bu tür hormonal değişikliklere bağlı olarak gelişebilecek bir durumdur.
c. Tıbbi Koşullar: Bazı tıbbi durumlar, hirsutizmin ortaya çıkmasına yol açabilir. Örneğin, adrenal bezlerin aşırı çalışması (Cushing sendromu), tiroid bozuklukları ve hiperplazi gibi durumlar hirsutizme neden olabilir.
d. İlaç Kullanımı: Bazı ilaçlar, hormonal dengeyi etkileyerek hirsutizme yol açabilir. Özellikle anabolik steroidler, kortikosteroidler, doğum kontrol hapları gibi ilaçlar hirsutizmin tetikleyicisi olabilir.
2. Hirsutizmin Belirtileri:
a. Yüz Bölgesinde Tüylenme: Çene, üst dudak, yanaklar gibi tipik olarak kadınlarda daha az tüylenen bölgelerde aşırı tüylenme görülebilir.
b. Göğüs ve Karın Bölgesinde Tüylenme: Göğüs ve karın bölgesinde erkek tipi tüylenme, hirsutizmin belirtilerindendir.
c. Sırt ve Omuzlarda Tüylenme: Normalde daha ince tüylerin bulunduğu sırt ve omuz bölgelerinde kalın ve koyu renkli tüylenme ortaya çıkabilir.
d. Menstrüel Düzensizlikler: Hormonal değişiklikler nedeniyle menstrüel düzensizlikler, hirsutizmin eşlik edebileceği başka bir belirtidir.
3. Hirsutizmin Teşhisi:
a. Tıbbi Geçmiş ve Fizik Muayene: Hekim, hastanın genetik geçmişini, hormonal durumunu ve yaşam tarzını değerlendirecek ve fiziksel muayene yapacaktır.
b. Hormonal Testler: Kan testleri, özellikle androjen seviyelerini ölçmek için yapılır. Hormonal dengesizlik varsa, bu testlerle tespit edilebilir.
c. Görüntüleme Testleri: Ultrasonografi ve bilgisayarlı tomografi gibi görüntüleme testleri, adrenal bezler ve yumurtalıklarda anormallikleri belirlemeye yardımcı olabilir.
d. Biyopsi: Nadir durumlarda, hekim isteğe bağlı olarak doku örneği alarak inceleme yapabilir.
4. Hirsutizmin Tedavi Yöntemleri:
a. Hormonal Tedavi: Hormonal dengesizlikler nedeniyle ortaya çıkan hirsutizm durumlarında hormonal tedavi uygulanabilir. Doğum kontrol hapları, anti-androjen ilaçlar bu tedavi seçenekleri arasında yer alabilir.
b. Kozmetik Tedaviler: Aşırı tüylenmenin görünümü üzerindeki etkileri azaltmak için kozmetik tedaviler uygulanabilir. Bu tedaviler arasında lazer epilasyon ve elektroliz bulunmaktadır.
c. Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, kilo kontrolü sağlamak, düzenli egzersiz yapmak hirsutizmin etkilerini azaltmada yardımcı olabilir.
d. Altta Yatan Tıbbi Durumun Tedavisi: Hirsutizmin temelinde yatan tıbbi bir durum varsa, bu durumun tedavisi hirsutizmin yönetiminde önemlidir. Örneğin, polikistik over sendromu gibi durumların yönetimi, hirsutizmin etkilerini azaltabilir.
5. Hirsutizmin Psikososyal Etkileri:
Hirsutizm, sadece fiziksel sağlık üzerinde değil, aynı zamanda psikososyal sağlık üzerinde de etkiler bırakabilir. Bu durum, kadınların özgüvenini etkileyebilir, sosyal ilişkilerini zorlayabilir ve genel yaşam kalitesini düşürebilir. Bu nedenle, hirsutizmi yönetmek sadece fiziksel sağlık değil, aynı zamanda psikososyal sağlık açısından da önemlidir.
6. Sonuç: Hirsutizm ve Kadın Sağlığı
Hirsutizm, kadınlarda görülen bir sağlık sorunu olup genetik, hormonal veya tıbbi faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bu durum, hormonal tedaviler, kozmetik prosedürler ve yaşam tarzı değişiklikleri gibi çeşitli yöntemlerle yönetilebilir. Hirsutizmin erken teşhisi ve uygun tedavi yöntemlerinin belirlenmesi, kadınların yaşam kalitesini artırmaya ve olası psikososyal etkileri azaltmaya yardımcı olabilir. Hirsutizmle ilgili endişeleri olan bireyler, bir sağlık profesyoneliyle görüşmeli ve uygun bir değerlendirme ve tedavi planı oluşturmalıdır.
Gelen sorular: Kadınlarda aşırı tüylenme hisrutizm neden olur?, Kadınlarda aşırı tüylenme hirsutizm tedavisi nasıl yapılır?, Kadınlarda aşırı tüylenme hirsutizm; adet düzensizliği, kısırlık, şişmanlık yapar mı?
.jpg "karın bölgesinde hirsutizm (kıllanmada artış)")