→Erken doğum tehlikesi olan anne adayları nasıl takip edilmelidir?
→Erken (preterm) doğum tehdidi ne demektir?
Doğum eyleminin 36. gebelik haftası tamamlanmadan önce başlamasına erken doğum tehdidi (EDT), eylemin bebeğin doğumuyla sonuçlanmasına preterm (zamanından önce) doğum ya da erken doğum adı verilir. Zamanından önce doğan bebek prematüre (olgunlaşmamış) olarak adlandırılır.
→Erken (preterm) doğum tehdidi ne sıklıkta görülür?
Tüm gebeliklerin yaklaşık %8'i erken doğum ile sonuçlanır.
Prematüre bebekte organ sistemleri ve özellikle de akciğerler tam olarak olgunlaşmamıştır ve bu nedenle erken doğum, bebeğe yoğun bakım uygulanmasını gerektiren ve/veya bebeğin doğumdan sonra erken dönemde ölümüne yol açan nedenler arasında en ön sırada yer alır.
Erken doğum eylemi tanısı erken konursa durdurulabilir. Bu yüzden her anne adayının erken doğum tehdidi hakkında bilgi sahibi olması ve belirtilere karşı duyarlı olması önemlidir.
→Doğum eylemi neden erken başlayabilir?
Doğum eylemi çoğu durumda kendi kendine başlar. Anne ve/veya bebek hayatının tehlikede olduğu durumlarda ise doktor tarafından erken doğum kararı verilir ve Doğum İndüksiyonu (Suni sancı) ya da Sezaryen yolu ile doğum gerçekleştirilir.
Doğum eylemini erken başlatan çok sayıda etken vardır. Bunlar arasında en etkili olanlar Çoğul gebelik ve polihidramniyostur (bebeğin sıvısının normalden fazla olması) -- Amnion mayi fazlalığı ve azlığı Bu iki durum uterusun kapasitesinden daha fazla gerilmesine ve bu büyük yükten kurtulmak için miyad dolmadan kasılmasına yolaçabilir. İkiz gebelikte doğumun tekil gebeliklerden daha erken başlaması kuraldır ve bazı durumlarda eylem 36. haftadan önce başlayabilir.
Suların miyad yani gün dolmadan gelmesi, yani erken membran rüptürü (EMR) yani Suların Erken Gelmesi de doğum eylemini başlatan diğer bir etkendir. Suların gelmesiyle açığa çıkan bazı maddeler ve olaya eklenen enfeksiyon erken doğum eylemini tetikler.
Genital sistem enfeksiyonları (özellikle B grubu streptokoklarla meydana gelen enfeksiyonlar, bakteryel vajinozis ve trikomonaslara bağlı vajinit, klamidyalar, anaerob bakteriler, ureoplasma ve mikoplazmalarla oluşan enfeksiyonlar ) ve üriner sistem (idrar yolları) enfeksiyonları erken doğum eylemini başlatabilir.
Plasenta Previa (plasentanın doğum kanalını kapatması), Ablasyo Plasenta (plasentanın erken ayrılması) gibi durumlarda da doğum eylemi daha erken başlayabilir.
Anne adayının beslenmesinin yetersiz olması, sosyoekonomik seviyesinin düşük olması, yaşanılan coğrafi bölgenin özellikleri, anne adayında ciddi Kansızlık (Anemi) , sigara kullanımı gibi etkenler de doğum eylemini başlatmada etkili olabilmektedir.
→Doktor kararıyla gerçekleştirilen erken doğum nedir:
Tüm erken doğumların yaklaşık %30'luk kısmı doktor kararıyla gebeliğin sonuçlandırılması şeklinde gerçekleşir.
Anne hayatının tehlikede olduğu her durumda bebeğin olgunlaşma derecesine bakılmaksızın Doğum İndüksiyonu (Suni sancı) ile ya da Sezaryen uygulanarak gerçekleştirilir. Gebeliğin devamının sakıncalı olduğu ağır preeklampsi, eklampsi, HELLP sendromu gibi durumlar yani Gebelik ve Hipertansiyon durumları, anne adayının ağır kalp hastalığının olması, ya da kanamalı Plasenta Previa ve Ablasyo Plasenta bu duruma örnek olarak verilebilir.
Fetusun uterus içinde yaşamaya devam etmesinin sakıncalı olduğu durumlarda da doğum gerçekleştirilir. Bunun en iyi örneği fetal distres yani sıkıntı gelişmesidir. Ağır fetal distres gelişmesi durumunda bebek ölmeden ya da asfiksi denilen oksijensiz kalma durumu gelişmeden önce gerekirse Sezaryen ile doğum acil olarak gerçekleştirilir ve bebeğe gerekli tedavi yapılır.
Doğum eylemini başlatmak amacıyla uygulanan indüksiyon anne adayına uterus kasılmalarını sağlamak amacıyla damar yoluyla serum içinde oksitosin hormonu verilmesinden ibarettir. Doğum İndüksiyonu (Suni sancı) öncesi serviks olgunlaşmasına bakılır ve olgun olmayan serviksin olgunlaşmasını sağlamak amacıyla bölgeye jel ya da toz şeklinde prostaglandin uygulanır. Serviks olgunlaştıktan sonra indüksiyona geçilirse indüksiyonun başarıya ulaşma şansı (doğum eylemini başlatma şansı) çok yüksektir. Doğum eylemi indüksiyon ile başlatıldığında sonuç alınamazsa sezaryen ile doğum yolu seçilir. Çok acil durumlarda (aniden gelişen fetal distres gibi) indüksiyon denenmeksizin direkt olarak Sezaryen ile doğum gerçekleştirilir.
→Hangi anne adayları erken doğum (preterm) doğum tehdidi açısından risk altındadır?
Görünürde obstetrik (gebelikle ilgili) ya da tıbbi hiçbir problemi olmayan, düzenli antenatal kontrollere devam eden bir anne adayının erken doğum yapma riski düşüktür.
Daha önce erken doğum yapmış olan ya da erken doğum tehdidi nedeniyle tedavi görmüş olan anne adayları mevcut gebelikte risk altındadır. Bir kez erken doğum yapmış olan anne adayında bu durumun sonraki gebeliklerde tekrarlama riski %25-50 arasındadır.
Tekrarlayan Gebelik Kaybı ve özellikle de ikinci trimester düşükleri olan anne adaylarında erken doğum riski artmıştır.
Uterusta şekil bozuklukları olan yani Rahim ve vajinanın doğuştan anomalileri olan anne adaylarında (çift uterus, uterus bicornis, uterus içinde septum gibi) risk artmıştır.
Servikste doğuştan varolan bozukluklar, ya da servikse uygulanan cerrahi bir müdahale sonucu (konizasyon gibi) ortaya çıkan Rahim ağzı yetmezliği yani servikal yetmezlik olan anne adaylarında risk artmıştır.
Mevcut gebeliği çoğul olan anne adaylarında, polihidramniyos tanısı konmuş olan anne adaylarında risk artmıştır.
Mevcut gebelik esnasında karın ameliyatı (apandisit, ya da Over Kisti ameliyatı gibi) geçirmiş olan, uterus Myom (Leiomyom) ları olan (özellikle çok sayıda myomu olan, gebelik esnasında myomları büyüme gösteren ya da baştan beri büyük myomları olan) anne adaylarında erken doğum riski artmıştır.
→Gebelikte myom ne kadar tehlikelidir?
Bu temel risk faktörleri dışında birinci trimester sonrası ortaya çıkan kanaması olan, ağır işlerde çalışan (ağır kaldırılması gereken işler, çok uzun yürüyüş gerektiren işler), sigara içen (özellikle günde 10 adet ya da daha fazla içen) anne adaylarında risk artmıştır.
Kısa sürede aşırı kilo kaybı, ateşli hastalık geçirilmesi, ileri derecede fiziksel ya da ruhsal stres (yorgunluk), gebe kalındığında 18 yaş altında ya da 40 yaş üstünde olmak, gebe kalınan dönemde vücut ağırlığının 50 kilogramdan düşük, boyun 150 cm'den kısa olması, Kansızlık (Anemi) (hematokrit<34), gebelik esnasında idrar yolu enfeksiyonu geçirmek, bir yaşından küçük bebeği olmak, çok düşük sosyoekonomik bir çevrede yaşamak, evde iki ya da daha fazla sayıda küçük çocuğu bulunmak ve eşinden ayrı olmak da kesin olmamakla beraber erken doğum riskini artırabilen diğer etkenlerdir.
→Erken doğum tehdidi ve eylemi nasıl belirti verir?
Doğum eyleminin zamanından önce başlaması başta uterus kasılmaları olmak üzere anne adayı tarafından farkedilebilen çok çeşitli belirtiler verir. Bu belirtilerin her anne adayı tarafından bilinmesi gereklidir.
Erken doğumun gerçekleşmesi için temel şart uterus kasılmalarının olmasıdır. Kasılma olmadan serviks açılmaz. Kasılmalar bazı gebelerde kendini ağrıyla belli ederken bazı gebelerde hiç bir ağrıya yol açmayabilir.
Kasılmaların anne adayı tarafından saptanması:
Kasılmalarınızın olup olmadığını anlamak için avcunuzun içini karnınıza hafifçe dokundurunuz. Avucunuzun altında uterusun "toplanıyor" hissi yaratması kasılma belirtisidir. Bu esnada ağrı duyulması şart değildir. Bu kasılmaların sıklığını ve süresini ölçünüz. Saatte dört kez ya da daha sık ortaya çıkan kasılmalarda mutlaka doktorunuza haber veriniz.
Diğer belirtiler:
Erken doğum tehdididinin diğer önemli belirtileri arasında pelviste dolgunluk hissi, adet sancısına benzer kramp tarzı ağrılar, pozisyon değiştirmekle geçmeyen belağrıları, vajinal akıntının artması ya da niteliklerinin değişmesi (daha müköz, daha sulu ya da kanlı akıntı ortaya çıkması), ishalle beraber olan ya da tek başına ortaya çıkan barsak krampları yer alır. Bu durumda yine kasılmalarınızı elle kontrol ediniz. Bu belirtiler kasılma olmadan tek başlarına bir anlam taşımazlar. Ancak bu belirtilerden biri varsa ve kasılmalarınızın olup olmadığından emin değilseniz yine doktorunuza başvurmalısınız.
→Erken doğum tehdidi tanısı nasıl konur?
Gerçek Erken Doğum Tehdidi (EDT) tanısını koymak her zaman kolay değildir. Gerçekte EDT olmayan bir anne adayına EDT tanısı koymak anne adayının yan etkileri ciddi olabilen ilaçlarla tedavi görmesine ve uzun süreler hastanede yatmak zorunda kalmasına yol açar. Aksine EDT olan adayına tanının konamaması ise prematüre bir bebeğin doğumuyla sonuçlanır. Prematüre bebek ise yoğun bakım gerektirecek durumlarla ve hatta ölüm riskiyle karşı karşıyadır. Bu nedenle çok hassas davranılmakta ve muhtemelen gerektiğinden daha fazla sayıda olguda EDT tanısı konmaktadır. EDT şüphesinde anne adayının risk faktörlerinin ve klinik bulgularının dikkatlice değerlendirilmesi gereksiz yere EDT tanısı konan olguların sayısını azaltabilir.
→Erken doğum tehdidinde ilk incelemeler ve tetkikler ne olmalıdır?
Kasılmalarla başvuran bir anne adayında vajinal kanama yoksa ilk yapılacak inceleme genel anamnez ve gebelik muayenesi sonrası steril vajinal tuşedir. Vajinal tuşe yapılmadan hemen önce servikse spekulum yerleştirilerek vajinanın derinliklerinden sıvı örneği alınır. Bu alınan sıvıda pH ölçümü yapılarak Suların Erken Gelmesi yani erken membran rüptürü (EMR) araştırması yapılır. Bu inceleme önemlidir zira erken doğumların bir kısmı gebe tarafından farkedilen ya da farkedilmeyen EMR sonrası başlayabilir. Tüm gebelere yapılan rutin incelemeler (tam kan ve tam idrar tetkiki, idrar kültürü) dışında gerekirse gonore, B grubu streptokok ve klamidya için vajinal kültür alınır.
Tuşede serviks açılması belli bir seviyenin üzerindeyse (yaklaşık 4 cm.) EDT tanısı kesindir. Bu açıklıkta ilaç tedavisiyle doğum eylemini durdurma şansı olmadığından doğum eylemi kendi seyrine bırakılır. Doğumun prematüre bebeğe yoğun bakım olanaklarının olduğu bir hastanede gerçekleşmesi gerekir.
Tuşede serviks açılması varsa ve açıklık 4 cm. altındaysa, servikste silinme (incelme) varsa kasılmalar takip edilir. Bu amaçla ya elle kasılma takibi yapılır ya da kardiyotokografi cihazından faydalanılır. Yapılan 20 dakikalık incelemede dört ya da daha fazla sayıda kasılma saptanması durumunda EDT tanısı kesindir. Anne adayı hastaneye yatırılır ve tokoliz (doğum eylemini durdurma) tedavisine başlanır.
Kasılmalarla başvuran ve takipte etkin kasılmaları olan ancak serviks bulguları çok hafif ilerleme gösteren olgular tanıda problem yaratır. Bu durumda tanıyı kesinleştirmek için hastanede takip yapılır. Anne adayı sol yanına yatırılarak damar yolu açılır ve sıvı verilir. İki sattlik aralarla yapılan tuşelerden herhangi birinde serviksteki değişiklik ilerliyorsa EDT tanısı kesindir ve tokoliz tedavisi başlanır. Servikste değişiklik saptanmadığı sürece tuşelere iki sattlik aralıklarla devam edilir. Değişme oluştuğu anda tokoliz başlanır. Bu takip kasılmalar durana kadar devam eder. Değişme olmazsa kasılmalar kendi kendine durana kadar takip devam eder.
→Erken doğum tehdidi nasıl tedavi edilir? Tokoliz (doğum eylemini durdurma) tedavisi
Şartlar uygun olduğunda erken doğum eylemini durdurmak ve bebeğin büyümesi için zaman kazanmak mümkündür. Ancak kullanılan ilaçlar (ritodrin, nifedipin ve magnezyum sülfat gibi) yanetkileri ciddi olabilen ilaçlar olduğundan erken doğum tanısının doğru konması ve tedaviyi alması sakıncalı ya da gereksiz olabilecek anne adaylarının belirlenmesi önem kazanır.
Bu amaçla erken doğum tehdidi konan anne adayının rutin antenatal tetkikleri yapılır, ultrason ile gebelik haftası belirlenir ve anomali araştırması yapılır. 28 haftanın üzerindeki gebeliklerde kardiyotokografi cihazı ile fetusun iyilik hali ve kasılmaların seyri değerlendirilir. Tokoliz tedavisinin başarısız olma olasılığı göz önünde bulundurularak tedavi mutlaka prematüre doğan bir bebek için yoğun bakım şartlarının bulunduğu bir hastanede yapılır.
Kanaması olan ve kanamasının nedeni tam belirlenemeyen, ablatio placenta şüphesi olan, koryoamnionit bulguları olan, bebeği ölü olan, bebeğinde gelişme geriliği olan, bebeğinde yaşamla bağdaşmayan anomalisi olan (anensefali gibi), fetal distres bulguları olan anne adaylarında erken doğum bulguları olsa da tedavi başlanmaz.
36. gebelik haftasını tamamlamış olan anne adaylarında ve serviks açıklığı dört santimetre ve üzerinde olan anne adaylarında da doğum kendi seyrine bırakılır.
→Erken doğum tehdidinde kasılma ve doğum ağrılarının ilaç tedavisi (Tokoliz uygulanması) nasıl yapılır?
Tokolizde uterusun kasılmalarını durdurmaya yönelik farklı ilaçlar kullanılır. En sık intravenöz yolla damardan ritodrin ve magnezyum sülfat ile ağızdan nifedipin kullanılır.
Ritodrin kasılmaları etkin bir şekilde durdurabilmesi yanında kalp ve metabolizma üzerine önemli etkileri olabilen bir ilaçtır. Anne adayında hipertansiyon, kalp hastalığı ve ciddi hipertiroidi durumunda kullanılmaz. Kan şekerini yükseltici etkisi nedeniyle diabetlilerde çok dikkatli kullanılır. İkinci seçenek olarak kullanılan magnezyum sülfat preeklampsi Gebelik ve Hipertansiyon tedavisinde de kullanılan ve kendine özgü ciddi yanetkileri olabilen bir ilaçtır. Özellikle çoğul gebeliklerde, anemisi olan gebelerde, tokoliz uygulamasının sakıncalı olduğu durumlarda yapılan uygulamalarda, kalp hastalığı olan anne adaylarında, tanısı konamamış koryoamniyonit ya da Ablasyo Plasenta varlığında, yaşı ileri olan (35 yaş üzeri) anne adaylarında, intravenöz tedavinin 24 saatten daha uzun sürmesi durumunda ilaca bağlı ciddi yan etkilerin ortaya çıkma olsılığı artar.
Tedavi esnasında anne adayının tansiyon, nabız, ateş gibi yaşamsal bulguları kontrol altında tutulur.
Kasılmalar tümüyle durduktan sonra tedaviye 12 saat daha devam edilir ve kasılmaların bittiğinden emin olunduğunda intravenöz uygulamaya son verilerek aynı ilacın ağızdan alınan tablet şekliyle tedaviye geçilir. Muhtemel bir tedavi başarısızlığı ve erken doğum olasılığı gözönünde bulundurularak fetusun akciğerlerinin olgunlaşmasını hızlandırmak amacıyla anne adayına steroid içerikli ilaç enjeksiyonu yapılır.
Yine sıklıkla kullanılan başka bir ilaç da nifedipindir. Nifedipin esas olarak koroner kalp hastalığı ve hipertansiyonda kullanılan bir ilaç olup, düz kasları gevşeten bir ilaç olması nedeniyle erken doğum tehdidi tedavisinde de kullanılır. Çünkü rahim kasları da düz kaslardan oluşmaktadır. Nifedipin eskiden dilaltından kullanılmakta iken günümüzde dha çok ağız yoluyla kullanılmaktadır.
→Erken doğum tehdidinde tedaviye son verilmesi (Tokoliz tedavisine son verilmesi):
Tokoliz tedavisi şartlar elverdiği sürece 36. gebelik haftasına kadar devam ettirilir ve bu süre içerisinde anne adayı hastanede sıkı takip altında tutulur.
Tokoliz tedavisine rağmen kasılmaların durmaması ve serviks değişikliklerinin ilerlemesi durumunda tedavi başarısız kabul edilerek kesilir.
36. gebelik haftası bittiğinde artık bebek olgunlaşmış kabul edildiğinden tedavi kesilir ve anne adayı evine gönderilir. Doğum eylemi başlamadığı sürece haftalık rutin antenatal kontrollerine gelmesi önerilir.
Tedavi genellikle baştan sona kadar hastanede uygulanır. Ancak bilinçli hastaların tedavilerine evde sürdürmelerine izin verilebilir. Evde tedavisi uygun görülen anne adaylarının kullandıkları ilaçların yanetkilerine karşı hassas olmaları gerekir. Bu anne adaylarına elle kasılma takibi öğretilir ve EDT belirtileri ortaya çıktığında hemen başvurmaları öğütlenir.
EDT tedavisinde ilaç kullanımı yanında istirahat edilmesi de çok önemlidir. Yeterli beslenme ve özellikle yaz aylarında yeterli sıvı alınması çok büyük önem taşır.
→Erken doğum Tehdidi ve Erken Doğumun Önlenmesi mümkün müdür?
Düzenli olarak antenatal kontrollere gidilmesi ve bertaraf edilebilen risk faktörlerinin saptanarak giderilmesi (anemi, idrar yolu enfeksiyonları, serviks ve vajinadaki enfeksiyonlar gibi) EDT riskini azaltabilir. EDT açısından yüksek risk altında olan anne adaylarının daha sık antenatal kontrollere gitmesi gerekir.
Erken (Preterm) Doğum: Nedenleri, Risk Faktörleri, Önlenmesi ve Tedavisi
Giriş
Erken doğum veya preterm doğum, hamilelik süresinin normal tamamlanmamış olması durumunda meydana gelen bir durumdur. Bu, bebeklerin düşük doğum ağırlığı ve sağlık sorunları riski altında doğmasına neden olabilir. Preterm doğum, anne, bebek ve aile için ciddi bir sağlık sorununa yol açabilir. Bu yazıda, erken doğumun nedenlerini, risk faktörlerini, önlenmesini ve tedavisini inceleyeceğiz.
Erken Doğumün Nedenleri
Erken doğumun kesin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, çeşitli faktörler bu riski artırabilir:
İnflamasyon ve Enfeksiyonlar: Rahim içinde enfeksiyonlar veya inflamasyonlar, erken doğum riskini artırabilir.
Rahim veya Serviks Problemleri: Rahim veya serviks (rahim ağzı) anormal şekilde oluşmuşsa veya rahim ağzı yetmezse, bu durum erken doğuma yol açabilir.
Anne Yaşı: Genç yaştaki anne adayları ve 35 yaşın üstündeki anne adayları arasında erken doğum riski daha yüksektir.
İkiz veya Daha Fazla Gebelik: Çoğul gebeliklerde (ikiz, üçüz vb.), erken doğum riski daha yüksektir.
Daha Önceki Erken Doğum Geçmişi: Anne daha önce erken doğum yapmışsa, bu durum tekrarlanabilir.
Annesinin Sağlık Sorunları: Anne adayının diyabet, yüksek tansiyon veya kronik böbrek hastalığı gibi sağlık sorunları, erken doğum riskini artırabilir.
Anne Ayrımcılığı ve Sosyoekonomik Faktörler: Düşük gelir, sosyal destek eksikliği ve sağlık hizmetlerine erişimdeki zorluklar, erken doğum riskini artırabilir.
Risk Faktörleri
Erken doğum riskini artırabilecek bazı faktörler şunlar olabilir:
Sigara İçme ve Madde Kullanımı: Anne tarafından sigara içme veya uyuşturucu madde kullanımı, erken doğum riskini artırabilir.
Yetersiz Beslenme: Yetersiz beslenme, bebeğin gelişimini etkileyebilir ve erken doğum riskini artırabilir.
Çalışma Koşulları: Ağır işlerde çalışmak veya uzun süre ayakta durmak, erken doğum riskini artırabilir.
İleri Yaşta Anne Olma: 35 yaşın üstündeki anne adayları, erken doğum riski altında olabilir.
Stres ve Anksiyete: Aşırı stres veya anksiyete, erken doğum riskini artırabilir.
Erken Doğumun Önlenmesi
Erken doğum riskini azaltmak için aşağıdaki önlemleri alabilirsiniz:
Prenatal Bakım: Gebelik süreciniz boyunca düzenli olarak prenatal bakım almak önemlidir. Doktorunuzun önerilerine uyun ve takip randevularını kaçırmayın.
Sağlıklı Yaşam Tarzı: Sigara içmeyin, uyuşturucu madde kullanmayın ve alkol tüketimini sınırlayın.
Beslenme: Sağlıklı ve dengeli bir beslenme programı takip edin ve gerekirse prenatal vitaminler alın.
Stresten Kaçınma: Stresten kaçınmak ve rahatlamak için gevşeme tekniklerini deneyin.
Doktorunuzla İletişim: Herhangi bir endişeniz veya sorununuz olduğunda doktorunuzla iletişim kurun.
Erken Doğumun Tedavisi
Erken doğum riski taşıyan bir anne adayıysanız veya erken doğum gerçekleşirse, doktorlar aşağıdaki tedavi seçeneklerini kullanabilir:
Tokolitik İlaçlar: Erken doğumu önlemek için rahmi rahatlatan ilaçlar kullanılabilir.
Steroid İnfüzyonları: Bebeğin akciğerlerini olgunlaştırmak için steroid ilaçları verilebilir.
Yatak İstirahati: Bazı durumlarda, anne adayı yatak istirahati ve dinlenme önerilebilir.
Cerrahi Müdahale: Daha ciddi durumlarda, amniyotik sıvıyı çıkarmak veya rahmi dikişlemek gibi cerrahi müdahaleler gerekebilir.
Sonuç
Erken doğum, anne ve bebeği için ciddi riskler taşıyan bir durumdur. Hamilelik sırasında düzenli prenatal bakım almak, sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek ve doktorun önerilerini takip etmek, erken doğum riskini azaltmada önemli adımlardır. Erken doğum belirtileri veya risk faktörleri hakkında endişeleriniz varsa, hemen bir sağlık profesyoneli ile iletişime geçmelisiniz. Erken teşhis ve tedavi, anne ve bebek sağlığı için hayati öneme sahiptir.
Gelen Sorular: Erken doğumun bebek açısından riskleri nelerdir? Tüm gebeliklerin ne kadarı erken doğum ile sonuçlanır?, Erken doğum ile dünyaya gelen bebeklerde asıl problem akciğerlerin tam gelişmemesinden dolayı olan soluk alıp verme problemi mi olur? Erken doğum riski olup olmadığı rahim ağzı serviks uzunluğunun vajinal ultrason ile ölçülmesi ile (25 mm'den az olması) belirlenip önlem alınabilir mi? Tokoliz tedavisi demek erken doğum önlenmesi tedavisi mi demektir? Gebelikte suyun erken gelmesi erken doğuma yol açabilir mi?
