Normal adet gören bir kadında adet kanamasının gecikmesi durumunda gebelik ihtimali gözden geçirilmelidir. Adeti gecikmiş olan kadının gebe olmadığı ispatlandıktan sonra adet gecikmesine neden olabilecek diğer faktörler araştırılır.
Adet gecikmesinin birçok nedeni olabilir. Hormonal faktörler, üreme organları ile ilgili hastalıklar, stres gibi yaşam koşulları, ağır egzersiz veya aşırı kilo alıp verme adet gecikmesine neden olabilir.
Adet kanaması vücutta bulunan işlevleri birbirinden farklı hormon salgılayan birçok salgı bezinin uyum içinde çalışması sonucunda olur. Sonuç olarak bu salgı bezlerindeki herhangi bir düzensizlik kendisini adet gecikmesi ile belli edebilir. Tiroid bezinin fazla veya az çalışması, prolaktin hormonu yüksekliğine neden olan hipofiz bezi hastalıklarında ilk yakınma adet gecikmesidir.
Adet kanaması rahim içi zarının dökülmesidir. Adet kanaması için rahim içi zarının yeterli kalınlığa ulaşması gereklidir. Daha önceden geçirilmiş rahim içi girişimler ve özellikle de kürtaj işlemi rahim içi dokuyu zedeleyebilir. Böyle durumlarda da daha sonraki dönemde adet kanaması olmayabilir.
Ağır fiziksel egzersizler yapan kadınlarda adet gecikmesi sıklıkla izlenir. Bu duruma en iyi örnek sporcular ve balerinlerdir.
Yoğun stres, ağır diyet sonrası belirgin kilo verme veya çevre değişiklikleri de hormonal dengesizliklere ve adet gecikmelerine neden olabilir.
Polikistik Over Sendromunda da ilk adetten bu yana adet gecikmeleri vardır. Bu hastalıkta adet gecikmelerini takiben oluşan yoğun ve düzensiz kanamalar vardır.
Adet gecikmesi olan normal üreme çağındaki bir hastada ilk yapılması gereken şey gebelik testidir. Gebelik olmadığı tespit edildikten sonra adet gecikmesine neden olan durumla ilgili ayrıntılı muayene ve laboratuar tetkikleri yapılır.
Ultrason yapılarak rahimin pozisyonu adet kanamasını sağlayan rahim iç zarının kalınlığı tespit edilir. Daha sonra laboratuar analizi ile çeşitli salgı bezlerinden salgılanan hormon düzeyleri tespit edilir. Herhangi bir hormon bozukluğu saptanmışsa ona yönelik tedavi düzenlenir.
Hormon bozukluklarından biri de hipofizden salgılanan prolaktin hormonunun yüksekliğidir. Normalde bu hormon emzirme döneminde salgılanmaktadır. Hiperprolaktinemisi olan kadınlarda adet gecikmesi ve göğüslerden süt gelmesi yakınması vardır. Prolaktin yüksekse,( Hiperprolaktinemi ) hipofiz bezi beyin tomografisi gibi yöntemlerle görüntülenmeli, hipofizde adenom ( iyi huylu bir tümör) olup, olmadığı araştırmalıdır. Çoğu durumda adet gecikmesine neden olan bariz bir hastalık yoktur. Böyle durumlarda da kadının adet görmesini sağlayacak ve kendisi için gerekli hormon desteğini sağlayan ilaçları kullanması önerilmektedir.
Başka bir anlatış şekliyle adet (regl) gecikmesini şöyle anlatmak mümkündür.
Regl (adet) döngüsü, bir kadının üreme sistemini düzenleyen kompleks hormonal değişikliklerle karakterizedir. Normalde, bir kadının adet döngüsü 21 ila 35 gün arasında değişebilir ve gecikmeler zaman zaman olabilir. Ancak, adet gecikmesi bazı durumlarda altta yatan sağlık sorunlarının belirtisi olabilir ve dikkat gerektiren bir durumdur. Bu yazıda, adet gecikmesi ile ilgili bilgilendirici bilgiler sunulacaktır.
Adet Gecikmesi Nedir?
Adet gecikmesi, beklenen adet döneminin normal zamandan daha uzun bir süre sonra gerçekleşmesidir. Birçok kadın hayatlarının farklı dönemlerinde hafif adet gecikmeleri yaşayabilir ve bu genellikle endişe edilecek bir durum değildir. Ancak, adet gecikmesi uzun süreli ve düzensiz bir şekilde devam ediyorsa, altında yatan nedenlerin belirlenmesi önemlidir.
Altında Yatan Nedenler
Adet gecikmesi pek çok farklı nedenle ilişkilendirilebilir ve bunlardan bazıları şunlardır:
Hamilelik: En yaygın nedenlerden biri hamileliktir. Hamilelik, adet döngüsünü etkiler ve düzenli adet döngüsüne sahip kadınlarda bile hamilelik döneminde adet dönemi atlanabilir.
Hormonal Değişiklikler: Hormonal dengesizlikler, adet döngüsünü etkileyen diğer bir neden olabilir. Yüksek stres, ani kilo alımı veya kaybı, hormonal ilaçlar veya tiroid problemleri gibi faktörler hormonal değişikliklere yol açabilir.
Polikistik Over Sendromu (PCOS): PCOS, yumurtalıklarda kistlerin oluştuğu ve hormonal düzensizliklerin meydana geldiği bir durumdur. Bu, düzensiz adet döngüsüne ve adet gecikmesine neden olabilir.
Yanlış Beslenme ve Aşırı Egzersiz: Dengesiz beslenme ve aşırı egzersiz, vücutta hormon düzeylerinde değişikliklere neden olabilir ve adet döngüsünü etkileyebilir.
Rahim İçi Cihaz (RİA) veya Doğum Kontrol Hapları: RİA veya doğum kontrol hapları da adet döngüsünü düzenleyebilir ve adet gecikmelerine yol açabilir.
Rahim Problemleri: Rahimdeki anormallikler, polipler, fibroidler veya rahim içi enfeksiyonlar adet gecikmelerine neden olabilir.
Menopoz: Menopoz döneminde adet dönemleri düzensizleşir ve sonrasında tamamen durur.
Ne Zaman Doktora Başvurmalısınız?
Bir kadının adet döngüsü zaman zaman değişebilir, bu normaldir. Ancak, aşağıdaki durumlarda mutlaka bir doktora başvurulması gereklidir:
Hamilelik belirtileri varsa veya hamilelik şüphesi varsa.
Adet gecikmesi 6 haftayı geçtiyse ve hamilelik testi negatif çıktıysa.
Adet dönemleri düzensiz ve ağrılı hale geldiyse.
Aşırı kanama veya kan pıhtıları görülüyorsa.
Adet döngüsündeki değişikliklerin sebebi açık değilse.
Sonuç
Adet gecikmesi, bir kadının yaşayabileceği normal bir durum olmakla birlikte, bazı durumlarda altta yatan sağlık sorunlarının belirtisi olabilir. Bu nedenle, düzenli adet döngüsüne sahip kadınlar bile, aniden ortaya çıkan düzensizliklere dikkat etmelidir. Adet gecikmeleri uzun süre devam ediyorsa veya diğer belirtilerle birlikte görülüyorsa, bir doktora başvurmak önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, olası sağlık sorunlarının önüne geçmek için kritik önem taşır.
Gelen sorular: Adet veya regl gecikmesi niçin olur?, Adet gecikmesinde rahim zarı veya duvar kalınlığına ultrasonla bakmak niçin çok önemlidir?, Hormon bozuklukları adet gecikmesine neden olur mu?