Bir Gebe Gebelik Boyunca Kaç Kez Muayene Olmalıdır?
- İlk ya da erken dönem muayenesi: Gebelik yaşının ve embriyo sayısının belirlenmesi için, bebeğin yaşayıp yaşamadığını, iç ya da Dış gebelik tanısını koymak için
Doktor tarafından görüldüğünüz ilk ziyarette tansiyon ve kilonuz ölçülerek kaydedilecektir. Bu ilk ziyarette yaptırmanız gereken testler açlık kan şekeri, kan gurubu, hepatit antijeni ve antikoru ( daha önce hepatit aşısı yaptırmadıysanız) testidir. Son bir yıl içinde rahim ağzı kanserini (Serviks kanseri) , taramak için Smear (Rahim ağzı kanser tarama) testi yaptırmadıysanız, smear testiniz de bu muayene sırasında yapılacaktır. Doktorunuz gerekli görürse, vaginal muayene esnasında sizden vaginal enfeksiyon araştırması için test isteyebilir. Sizin kan gurubunuz Rh(-), eşinizin kan gurubu Rh (+) ise kan uyuşmazlığınız var demek değildir; sadece kan uyuşmazlığına aday olduğunuzu gösterir. Kan uyuşmazlığı yerleşip yerleşmediğini belirlemek için İndirekt Coombs adı verilen testi yaptırmalısınız.
→Hamilelikte ultrason ile hangi kontroller yapılabilir?
- 11-14. haftalar arasında:Ense deri saydamlığı (NT), burun kemiği varlığı ve bebekteki büyük anormalliklerin tespiti için (Doğum öncesi Tanı ) 11-14. haftalar arasında bir ultrasonografi yaptıracaksınız. Bu ultrasonografide Down sendromu taraması için ense deri saydamlığı ölçümü, burun kemiği varlığına bakılacaktır. Aynı gün yine Down sendromu taraması için, kanda PAPP-A ve Free-beta HCG hormonlarına bakılacaktır. Kan basıncı ve kilonuz ölçülüp, kaydedilecek.
Eğer Down sendromu taraması için 11-14 haftalar arasında yapılması gerekli bu ziyareti kaçırdı iseniz, 16-20. haftalar arasında yine Down sendromu taraması için 3’lü tarama adı verilen kan testini yaptırmalısınız.
→Amniosentezin (amniyosentez) riskleri var mıdır? Hangi durumlarda yapılır?
Kan uyuşmazlığınız varsa indirek coombs testi tekrarlanacaktır. Kan basıncı ve kilonuz ölçülüp, kaydedilecek.
- 22-24. haftalar arasında: Bebekte anormallik varlığını, plasentanın yerini araştırmak ve rahim ağzı boyunu ölçmek için
→Ayrıntılı ultrason, detaylı ultrason, 2. (ikinci) düzey ultrason gebeliğin kaçıncı haftasında ve nasıl yapılır?
22-24. haftalar arasındaki ziyaretinizde kan hemoglobin ve hematokrit değerlerinize bakılacaktır. Hemoglobin değeri 11 gr altında olanlara, olası ve gebeliğe özgü demir eksikliği anemisi (Kansızlık (Anemi) )gelişmesi riskini azaltmak için demir hapı önerilir. Bu ziyarette yapılacak bir diğer test, bebeğin tüm iç ve dış organlarının ayrıntılı olarak incelendiği, ayrıca kalbe ait dokuların tarandığı ayrıntılı ultrasonografidir. Eğer doktorunuz tarafından gerekli görülürse bu ziyarette rahim damarlarındaki kan akımını inceleyen, uterin arter Doppler muayenesi de ultrasonografi sırasında yapılacaktır. Ayrıca yine doktorunuz gerekli görürse, vaginal yoldan rahim ağzı boyu ölçülecektir. Kan basıncı ve kilonuz ölçülüp, kaydedilecek.
24-28. haftalar arasında 50 gr glukoz yükleme testi yapılacaktır. Bu testin amacı gebeliklerin %4’ünde ortaya çıkan gebeliğe bağlı şeker hastalığını (Gebelikte Diabet (Gizli Şeker) ) taramaktır. İlk muayenede kan şekeri normal olsa bile gebeliğe bağlı şeker hastalığı ortaya çıkabilir. Bu kişiler tanınıp, uygun şekilde tedavi edilmezse bebeğin çok iri olması, gebelik sonrası kalıcı şeker hastalığı gibi sorunlarla karşılaşabilirler. Kan basıncı ve kilonuz ölçülüp, kaydedilecek.
- 32. haftada: Bebeğin büyümesini değerlendirmek için
32. haftada bebeğin gelişmesini değerlendirmek amaçlı bir ultrasonografi yapılacaktır. Kan basıncı ve kilonuz ölçülüp, kaydedilecek.
- 38.haftada doğum zamanı gelen annenin ve bebeğin durumunun değerlendirilmesi
38-39. gebelik haftasında bebeğin tahmini doğum ağırlığı, kemik çatının uygunluğu ve doğum şeklinin konuşulması, doğumun planlanması için yapılacak son ziyaret olup, ultrasonografi ve vaginal muayene yapılacaktır. Doktorunuz gerekli görürse ağrısız doğum için anestezi uzmanıyla görüşeceksiniz. Yine kan basıncı ve kilonuz ölçülüp, kaydedilecek.
Yukarıda özetlenen ziyaret sayısı ve testler normal seyrinde giden gebelikler için yapılması gerekenlerdir. Bu testlerin herhangi birinde bebek ya da annede bir sorun olması halinde ya da doktorun gerekli gördüğü hallerde bu ziyaretlerin sıklığı ve yapılacak testler arttırılabilir.
Gebelik Takibi: Anne ve Bebek Sağlığının Önemli Bir Parçası
Gebelik, bir kadının yaşamının en özel dönemlerinden biridir. Anne adayının vücudu büyük değişiklikler geçirirken, bebek de büyüme ve gelişimini sürdürmektedir. Bu nedenle, gebelik dönemi boyunca düzenli bir takip ve doğru sağlık önlemleri almak son derece önemlidir. Bu yazıda, gebelik takibi hakkında bilmeniz gereken her şeyi ayrıntılı bir şekilde ele alacağız.
Gebelik Takibinin Önemi
Gebelik takibi, anne ve bebek sağlığını koruma amacıyla yapılan bir süreçtir. Bu süreç, gebelik boyunca düzenli kontrolleri içerir ve bir sağlık profesyoneli tarafından yürütülür. Gebelik takibi, aşağıdaki önemli amaçları taşır:
Anne ve Bebek Sağlığını Koruma: Gebelik süreci boyunca anne ve bebek üzerindeki değişiklikleri izlemek ve potansiyel sorunları tanımak için takip gereklidir. Bu sayede erken müdahale ile olası komplikasyonlar önlenebilir.
Risk Faktörlerini İzleme: Anne adayının yaş, sağlık geçmişi, beslenme alışkanlıkları ve yaşam tarzı gibi faktörleri dikkate alarak, risk faktörlerini izlemek ve riskli durumları belirlemek önemlidir.
Sağlıklı Doğumu Destekleme: Gebelik takibi, sağlıklı bir doğumu teşvik etmeye yardımcı olur. Anne adayı doğum planını hazırlayabilir ve gerektiğinde sezaryen gibi cerrahi müdahalelere yönlendirilebilir.
Bebek Gelişimini İzleme: Gebelik takibi, bebeğin büyüme ve gelişimini izlemek için önemlidir. Bebeğin kilo alımı, organ gelişimi ve hareketliliği düzenli olarak değerlendirilir.
Annenin Sağlığını Koruma: Gebelik sırasında anne adayının fiziksel ve psikolojik sağlığını korumak da önemlidir. Gebelik süreci, anne adayında hormonal değişikliklere yol açabilir ve bu da duygusal ve psikolojik zorluklar yaratabilir. Takip, bu zorlukların üstesinden gelmede yardımcı olabilir.
Gebelik Takibi Nasıl Yapılır?
Gebelik takibi, genellikle bir jinekolog, obstetrist veya aile hekimi tarafından yürütülür. Takip süreci aşağıdaki bileşenleri içerir:
İlk Muayene: Gebelik teşhisi konulduğunda veya planlandığında, ilk muayene gerçekleştirilir. Bu muayenede, anne adayının tıbbi geçmişi, yaşam tarzı ve risk faktörleri değerlendirilir.
Düzenli Kontroller: Gebelik boyunca, anne adayı düzenli olarak kontrollere çağrılır. Bu kontrollerde bebeğin büyümesi ve gelişimi izlenir, tansiyon ölçümleri yapılır ve gerekirse kan testleri yapılır.
Ultrason İncelemeleri: Ultrason incelemeleri, bebeğin büyümesini ve gelişimini gözlemlemek için kullanılır. Anne adayı birkaç kez gebeliğin farklı aşamalarında ultrasonografiye tabi tutulabilir.
Beslenme Danışmanlığı: Anne adayının sağlıklı bir beslenme düzeni izlemesi önemlidir. Gebelik sürecinde doğru beslenme, hem anne hem de bebek için kritik bir faktördür.
Eğitim ve Danışmanlık: Anne adayına gebelik süreci hakkında bilgi verilir ve doğum hazırlığı için eğitim alması teşvik edilir. Bu aşama, doğum sonrası bakım ve bebek bakımı konularını içerebilir.
Gebelik Takibi Sırasında Nelere Dikkat Edilmelidir?
Gebelik takibi sırasında anne adayı ve sağlık profesyonelleri aşağıdaki noktalara dikkat etmelidir:
Sigara ve Alkol Kullanımı: Anne adayının sigara ve alkol kullanımı gebelikte riskli olabilir. Bu maddelerden kaçınılmalıdır.
İlaç Kullanımı: Anne adayının doktor gözetiminde ilaç kullanması gerekiyorsa, doktorun önerdiği şekilde ilaç alınmalıdır.
Beslenme: Dengeli ve sağlıklı bir beslenme düzenine uyulmalı, özellikle folik asit ve demir takviyeleri gibi önerilen besin maddeleri alınmalıdır.
Egzersiz: Uygun bir egzersiz programı, anne adayının fiziksel sağlığını destekleyebilir. Ancak aşırıya kaçmamak önemlidir.
Stres Yönetimi: Gebelik süreci stresli olabilir. Anne adayı stresi yönetmek için gevşeme tekniklerini öğrenmeli ve destek aramalıdır.
Takip ve Kontroller: Anne adayı, doktor randevularına düzenli olarak gitmeli ve önerilen testleri yaptırmalıdır.
Sonuç
Gebelik takibi, anne ve bebek sağlığını koruma amacıyla son derece önemli bir süreçtir. Anne adayının düzenli olarak sağlık profesyonelleriyle iletişimde olması, sağlıklı bir gebelik ve doğum için hayati önem taşır. Gebelik süreci boyunca sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları edinmek ve doğru bakımı almak, annenin ve bebeğin sağlığını en üst düzeyde korumak için temel adımlardır.
Gelen Sorular: Gebelik takibi ve kontrolleri nasıl ve ne sıklıkta yapılmalıdır?