→Rahim ağzı yarası (servisit) neye denir?

Halk arasında rahim ağzında yara olarak bilinen servisit en sık karşılaşılan jinekolojik problemlerden birisidir. Kadınların yarısından fazlası hayatının bir döneminde bu hastalığa yakalanır. Yaşı ne olursa olsun cinsel yönden aktif her kadın servisit için uygun bir adaydır. Kasık Ağrıları  ve Vaginal akıntı (Lökore) sı olan kadınların çoğunda başka bir hastalıkla bir arada ya da tek başına mutlaka servisit bulunur. Belirtileri diğer pek çok hastalığa benzediği ve spesifik yakınmalar yaratmadığı için kişinin kendi kendine servisitten şüphelenmesi zordur. Genelde başka bir nedenden dolayı yapılan jinekolojik muayene ile fark edilir.

Genel anlamı ile servisit rahim ağzı dokusunun iltihabıdır. Çok büyük bir olasılıkla bir enfeksiyona bağlıdır, ancak bazen irritasyon ya da travma sonrası da ortaya çıkabilir.

→Servisit (rahim ağzı yarası) belirtileri nelerdir?

Servisitin ilk belirtisi adet kanamasının bitişini takip eden dönemde ortaya çıkan Vaginal akıntı (Lökore) dır. Diğer belirtiler arasında Anormal kanama , vajinada yanma, ilişki esnasında ağrı, idrar yaparken yanma ve bel ağrısı bulunur. Hafif vakalarda herhangi bir bulgu olamayabilir, ancak olay ilerledikçe kötü kokulu ve iltihabi bir akıntı ortaya çıkar.


Uzamış ve tedavi edilmemiş bir servisit mukus yapımını bozarak spermlerin servikal kanala girişini bozabilir ve kısırlığa yol açabilir. Servisiti olan gebe bir kadında da Düşük ve Düşük Tehdidi  ve Erken Doğum Tehdidi  ve erken doğum riski bulunur. Bu tür annelerden doğan bebeklerde doğum sonrası akciğer be göz enfeksiyonları normalden daha fazla görülür.

→Servisit (rahim ağzı yarası) teşhisi nasıl konulur?

Servisit, yani serviksin iltihabı, vücudun normal çalışan savunma mekanizmalarının bir sonucudur. Herhangi bir dokuda yaralanma, irritasyon ya da enfeksiyon olduğunda beyaz kan hücreleri yani akyuvarlar o bölgeye göç ederler ve bu bölgedeki kan akımı artar. Bu olay servikste olduğunda, normalde açık pembe olan serviks kızarır ve şişer. Bu durum muayenede yara şeklinde görülebilir. Servisit tanısı genelde jinekolojik muayene ile konsa da tanıdan emin olmak ve ayrıcı tanı yapabilmek için bazı ek tetkikler gerekebilir.

Bunlar

Biopsi: Eğer rahim ağzı ileri derecede anormal görünüyor ise lokal anestezi altında serviks biopsisi alınabilir. İşlem esnasında şüpheli alanlardan örnek alınır. Eğer tek bir alan belirlenemiyorsa saat 3,6,9 ve 12 hizalarından biopsi alınır ve patolojik incelemeye gönderilir.

Kolposkopi : Rahim ağzının ışık altında büyütece benzer bir optik alet yardımı ile incelenmesidir. Şüpheli alanları daha kolay ortaya çıkarmak için kolposkopi öncesi rahim ağzı bir takım kimyasal maddeler ile silinir ve daha sonra boyanır. Dokunun boya tutmadaki farklılıklarına göre biyopsi alınacak yer tespit edilir. Kolposkopi ile rahim ağzındaki kılcal damarların yapıları da değerlendirilir ve anormal damarlanma olup olmadığı saptanır. Bu damarlanma değişiklikleri servisit ile kötü huylu hastalıkların ayrımında önemlidir.

Smear (Rahim ağzı kanser tarama) testi : Servikal enfeksiyonu ve erken dönem serviks kanserinin taramasında kullanılır. Smear her kadının yılda 1 defa yaptırması gerekli olan son derece basit ancak bir o kadar da önemli bir testtir.

→Servisit (rahim ağzı yarası) tedavisi

Servisitin başarılı şekilde tedavi edilebilmesi altta yatan nedeninin tanımlanması ile ilgilidir. Eğer buna neden basit bir irritan madde ise bu maddenin kullanılmaması sorunu çözecektir. Eğer altta yatan sebep bir enfeksiyon ise bu enfeksiyonun uygun şekilde tedavisi, servisit problemini de çözecektir. Servisite neden olan en önemli 3 mikroorganizma klamidya, gonore ve trikomonasdır. Bunun dışında bazı allerjik maddeler de bu duruma yol açabilir.

Eğer servisit durumu uzamış ise ve altta yatan etkenin tedavisine rağmen servisit tablosunda gerileme yoksa serviskteki anormal hücreleri tahrip etmek için bazı küçük cerrahi girişimler yapılabilir. Bunlardan en sık kullanılan koterizasyon ve krioterapidir. Koterizasyon ısı yardımı ile tahrip etmektir. Halk arasında bu işleme yara yakma adı verilir. Krioterapi ise sıvı karbondioksit veya azot yardımı ile anormal dokuların dondurulmasıdır. Buna da halk arasında yara dondurma ismi verilir. Son olarak da Lazer ile hücrelerin tahribi uygulanabilir.

Koter: Kronik servisitteki en eski ve en klasik yöntemdir. Kalem şeklinde bir probun ucundan elektrik akımı geçirilerek ısı elde edilir. 3 yöntem arasında en son tercih edilmesi gereken tedavidir. İşlem esnasında çok hafif ağrı olabilir. İşlem sonrası oluşan nedbe dokusu rahim ağzı kanalında tıkanmalara yol açabilir.
Kriyoterapi: Kotere göre bazı avantajları vardır.Daha az ağrıya neden olur, ve daha kontrollü bir doku tahribine olanak tanır. Daha az nedbe dokusu oluşmasını sağlar.Bu nedenle servikal kanalda daralmaya yol açmaz. Tabanca şeklinde bir cihaz ile uygulanır. Bu tabancanın ucunun değdiği yerler donar. İşlem herhangi bir anestezi uygulanmadan yapılır. Son derece basit ve yaklaşık 10 dakika süren bir işlemdir.

Lazer: Dokuların lazer ile tahrip edilmesidir. Kriyoterapiye bir üstünlüğü yoktur.

Tedavi şekli ne olursa olsun hücrelerin tahrip edilmesini takiben 1-2 hafta kadar süren bol sulu bir vajinal akıntı görülür. Bu süre zarfında lekelenme şeklinde kanamalar olabilir bu nedenle işlemlerden sonra 2 hafta kadar cinsel ilişkiden kaçınmak gerekir. Tamamen iyileşme 6-8 hafta kadar alabilir. 

→Servisit (rahim ağzı yarası) olmaması için önlemler nelerdir? 

Servisitten korunmak ya da erken dönemde teşhis edilmesini sağlamak için bazı basit önlemler yeterlidir.

Çok emin olmadığınız kişiler ile ilişkiye girmeyin.
Partnerinizde gonore belirtileri varsa hemen doktorunuzla görüşün 

Vaginal akıntı (Lökore)  akıntı varlığında muayene olmayı geciktirmeyin
Herhangi bir şikayetiniz olmasa bile yılda 1 kez jinekolojik muayeneden geçin

Kokulu tampon, deodorant gibi irritan maddeleri kullanmayın.

Servisit, Rahim Ağzında Yara, Ektropion ve Erozyon: Tanı, Tedavi ve Yönetim

Kadın üreme sistemi, bir dizi kompleks yapı içerir ve rahim ağzı (serviks) bu sistemin önemli bir parçasını oluşturur. Servisit, rahim ağzının iltihaplanması anlamına gelir ve genellikle çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkar. Bu yazıda, servisit, rahim ağzında yara, ektropion ve erozyon konularında detaylı bir açıklama yapılacak, bu durumların nedenleri, belirtileri, tanı yöntemleri ve tedavi seçenekleri incelenecektir.

1. Servisit Nedir? Servisit, rahim ağzının iltihaplanması durumunu ifade eder. Bu iltihaplanma genellikle enfeksiyonlar, alerjiler, hormonal değişiklikler veya cinsel aktiviteye bağlı tahrişler sonucu ortaya çıkabilir. Servisit genellikle belirti vermeyebilir, ancak bazen vajinal akıntı, ağrı veya cinsel ilişki sırasında rahatsızlık şeklinde belirtiler gösterebilir.

2. Rahim Ağzında Yara: Rahim ağzında yara, genellikle cinsel temas veya diğer travmatik nedenlerle ortaya çıkan bir durumdur. Bu yaralar, enfeksiyonlar, alerjik reaksiyonlar veya hormonal değişikliklerle ilişkilendirilebilir. Rahim ağzında yara genellikle ağrı, kanama veya vajinal akıntıya neden olabilir.

3. Ektropion: Ektropion, rahim ağzındaki hücrelerin normal yerinden çıkması durumunu ifade eder. Genellikle doğuştan gelen bir durum olabilir veya hormonal değişiklikler, gebelik ve doğum kontrol yöntemleri gibi faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Ektropion genellikle ağrısızdır ancak vajinal akıntıya neden olabilir.

4. Erozyon: Rahim ağzındaki erozyon, rahim ağzı yüzeyindeki hücre kaybını ifade eder. Bu durum, iltihap, hormonal değişiklikler veya cinsel aktivite gibi faktörlere bağlı olarak gelişebilir. Erozyon genellikle ağrısızdır ancak cinsel ilişki sırasında kanama veya vajinal akıntıya neden olabilir.

5. Nedenler: Bu durumların ortaya çıkmasına katkıda bulunan bir dizi faktör vardır. Enfeksiyonlar, hormonal değişiklikler, cinsel aktivite, alerjik reaksiyonlar ve doğuştan gelen faktörler bu durumların ortaya çıkmasına neden olabilir.

6. Belirtiler: Her bir durumun belirtileri birbirinden farklı olabilir. Ancak, genel belirtiler arasında vajinal akıntı, kanama, ağrı veya cinsel ilişki sırasında rahatsızlık bulunabilir.

7. Tanı Yöntemleri: Bu durumların tanısı, genellikle bir jinekolog tarafından fiziksel muayene, spekulum kullanımı ve bazen sitolojik inceleme veya biyopsi gibi testlerle konulur.

8. Tedavi ve Yönetim: Tedavi, durumun nedenlerine bağlı olarak değişir. Enfeksiyonlar antibiyotiklerle tedavi edilebilir, hormonal değişikliklere bağlı durumlar hormon tedavisi ile yönetilebilir ve cinsel ilişkiye bağlı yaralar gibi durumlar özel bakıma ihtiyaç duyabilir.

9. Önleme: Bu durumların bazıları, düzenli jinekolojik muayenelerle ve cinsel sağlık önlemlerine dikkat edilerek önlenmeye çalışılabilir. Korunmasız cinsel ilişkiden kaçınmak, düzenli sağlık kontrolü yapmak ve hijyen kurallarına uymak bu konuda yardımcı olabilir.

10. Psikososyal Destek: Bu tür durumlar genellikle fiziksel sağlıkla birlikte psikososyal sağlığı da etkileyebilir. Bu nedenle, hastalara uygun psikososyal destek sunmak önemlidir.

Sonuç olarak: Servisit, rahim ağzında yara, ektropion ve erozyon gibi durumlar kadın sağlığı açısından önemli konuları oluşturur. Erken tanı ve uygun tedavi ile bu durumların yönetimi mümkündür. Kadınlar düzenli olarak jinekolojik muayeneler yaptırmalı, cinsel sağlık önlemlerine dikkat etmeli ve herhangi bir belirti durumunda bir sağlık profesyoneline başvurmalıdır.