Anne karnında gelişmenin erken döneminde serviks (rahim ağzı) ve uterus (rahim) sağlı sollu yerleşmiş "müller kanallarının" orta hatta birleşmesinden ve kaynaşmasından meydana gelir. İlk birleşmede iç duvarlar orta hatta ince bir bölme oluşturur. Kaynaşma ilerledikçe bu bölme rahim ağzından rahime doğru (aşağıdan yukarı) incelerek kaybolur. Rahimdeki anomalilerin bir kısmı bu birleşmenin hiç olmaması ya da birleşme ve kaynaşmanın yetersiz olmasından kaynaklanan doğuştan olan yani konjenital bozukluklardır.
Anomali olarak çift rahim, çift serviks ya da çift vajina görülebilir.
Daha nadir olarak, rahmin, vajinanın gelişmemesi, (vajinal agenezi=Rokitansky Mayer Hauser Küstner sendromu), vajina yokluğu söz konusu olabilir.
Rahim içinde veya vajinada bölmeler (perdeler) de görülebilir (ör; uterus didelfis, uterin septum, vajinal septum gibi).
→Aşağıda uterin subseptumun histeroskopik olarak düzeltildiği videoyu izleyebilirsiniz.
Bu bölme veya perdeler tam veya kısmi olabileceği gibi enine veya boyuna da olabilir. Bu bölmeler eğer enine ise ergenlik döneminde adetler başladığında adet kanı içeride birikir ve ciddi ağrı yapan hastalığa sebep olur. Benzer şekilde imperfore himen denen himende (kızlık zarı) hiç açıklık olmaması da aynı ciddi ağrılı duruma sebep olur.
İmperfore Himen
Bu durumda vajinada ve rahimde biriken kan tüpler yoluyla batına akar. Bu tür durumlarda cerrahi tedavi ile kaın dışarıya akabileceği bir açıklık sağlanır.
Rahimin çift boynuzlu görünümü (uterus bikornis), tek boynuzlu şekli (uterus unikornis), rudimenter (gelişmemiş) boynuz görülebilir.
Bazı uterus (rahim) anormallikleri hafif ise hiç belirti vermeyebilir. Bazı durumlarda ise gebelik oluşumuna engel teşkil edecek düzeyde anomali şiddetli olabilir.
Ancak doğuştan rahmin bu tür anatomik problemleri olsa dahi rahim içi hacmi bebeğin normal gelişimi için yeterli olan kadınlarda doğuma kadar hiç bir problem çıkmayabilir.
→Vajinoplasti nedir?
Vajinanın hiç olmadığı durumlarda tedavi bölgedeki dokularda bir kanal açılarak bir vajina yapılmasıdır.
Doğurganlığın etkilendiği durumlarda metroplasti (uterusun şeklinin ameliyatla düzeltilmesi) operasyonu gerekir.
Septum (bölme) varlığında, Histeroskopi ile bu septumun kesilmesi en etkili tedavidir.
Rahim ve Vajinanın Konjenital Anomalileri: Doğuştan Gelen Yapısal Değişiklikler
Rahim ve vajina, kadın üreme sisteminin temel organlarıdır ve embriyonik gelişim sırasında karmaşık bir süreçten geçerler. Ancak, bazı durumlarda bu gelişim süreci sırasında ortaya çıkan anormaliteler, doğuştan gelen (konjenital) anomalilere neden olabilir. Bu yazıda, rahim ve vajinanın konjenital anomalilerini, nedenlerini, belirtilerini ve tedavi seçeneklerini ele alacağız.
1. Rahim Anomalileri: Rahmin konjenital anomalileri genellikle embriyonik gelişim sırasında ortaya çıkan yapısal değişikliklerle ilişkilidir. Bu anomaliler, rahmin şekli, büyüklüğü ve bölünmesi gibi çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir. İşte bazı yaygın rahim anomalileri:
Bikornuat Rahim: Rahmin iki ayrı boynuzu bulunur. Bu durum, gebelik sırasında komplikasyonlara neden olabilir.
Septate Rahim: Rahmin içinde bir septum (bölme) bulunur, bu da hamilelik sırasında sorunlara yol açabilir.
Unikornuat Rahim: Rahim yalnızca bir boynuzlu ve küçük olabilir.
Didelfik Rahim: Rahim çift olarak bölünür ve iki ayrı boynuza sahiptir.
Agenezis: Rahim tamamen gelişmemiş olabilir.
2. Vajina Anomalileri: Vajinanın konjenital anomalileri de çeşitli yapısal değişiklikleri içerebilir. Bu anomaliler genellikle vajinanın şekli, uzunluğu veya birleşme şekli ile ilişkilidir. Bazı yaygın vajinal anomaliler şunlardır:
Vajinal Agenesiz: Vajina tamamen gelişmemiş olabilir.
Vajina Duplikasyonu: İki ayrı vajina olabilir.
Transvers Vajinal Septum: Vajina içinde bir septum bulunabilir.
Hematokolpos: Vajina içinde birikmiş kan nedeniyle genişleyebilir.
Vajinal Atrezi: Vajinanın kısmen veya tamamen kapanması durumu.
3. Nedenler: Rahim ve vajinanın konjenital anomalilerinin nedenleri genellikle tam olarak bilinmemekle birlikte genetik faktörler, embriyonik gelişim sırasında ortaya çıkan hatalar, çevresel faktörler ve anne üzerindeki hormonal etkiler rol oynayabilir. Ailesel geçiş, belirli gen mutasyonları veya genetik sendromlar da bu anomalilerin ortaya çıkmasında etkili olabilir.
4. Belirtiler: Rahim ve vajinanın konjenital anomalileri, semptomatik olabilir veya belirgin belirtiler göstermeyebilir. Ancak, bazı durumlarda şu belirtiler ortaya çıkabilir:
Adet düzensizlikleri.
Cinsel ilişki sırasında ağrı.
İdrar yolu ve üreme sistemi enfeksiyonları.
Gebelik sırasında komplikasyonlar.
5. Tanı ve Tedavi: Rahim ve vajina konjenital anomalileri genellikle fiziksel muayene, ultrasonografi, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve diğer görüntüleme testleri kullanılarak teşhis edilir. Tedavi, anomalinin türüne ve belirtilerine bağlı olarak değişir. Cerrahi müdahale, özellikle gebelik planı olan kadınlarda veya semptomlar ciddi ise düşünülebilir. Bazı durumlarda, hormonal tedavi de kullanılabilir.
6. Psikososyal Etkiler: Rahim ve vajina konjenital anomalileri, fiziksel sağlığın yanı sıra psikososyal sağlığı da etkileyebilir. Bu durumlar, cinsellikle ilgili sorunlar, düşük özgüven ve ruhsal sıkıntılara neden olabilir. Bu nedenle, bu durumu yaşayan bireylerin destek ve danışmanlık alması önemlidir.
7. Önleme ve Bakım: Rahim ve vajina konjenital anomalilerinin önlenmesi genellikle mümkün değildir. Ancak, gebelik planlaması olan kadınlar ve ailesinde benzer durumlar bulunanlar risk altında olabilir, bu nedenle bu durumlar hakkında bilinçli olmak önemlidir. Doğru tanı, düzenli sağlık kontrolü ve gerektiğinde uygun tedavi ile bireylerin yaşam kalitesini artırmak mümkündür.
Sonuç olarak: Rahim ve vajinanın konjenital anomalileri, karmaşık embriyonik gelişim sürecinde ortaya çıkan hataların bir sonucudur. Bu durumlar genellikle bireyin yaşam kalitesini etkiler ve bazen ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Erken tanı, uygun tedavi ve psikososyal destek, bu durumlarla başa çıkmada önemli rol oynar. Sağlık profesyonelleri, aileler ve bireyler arasında etkili iletişim, bu konjenital anomalilerin yönetiminde önemli bir faktördür.
Gelen sorular: Vajina yokluğu ameliyatı nasıl yapılır?, Rahimde perde setum histeroskopi ile nasıl tedavi edilir?, Vajinaplasti vajina yokluğu ameliyatından sonra bebek sahibi olmak mümkün değildir deniyor, doğrr mu?, Rahim anormallikleri gebelikte ne gibi sorunlara yol açabilir? Rokitansky Mayer Hauser Küstner sendromumda vajina yokluğu var, peki rahim var mı?